خودشناسی چیست؟

خودشناسی چیست؟
بعضی افراد با شنیدن نام خودشناسی تصاویری در ذهنشان شکل میگیرد که افرادی دورهم جمع شده اند و عارفانه درکنارهم راز و نیاز میکنند و برخی هم با شنیدن نام خودشناسی سراغ شناخت استعدادها و توانمندیهای فردی میروند و فکر میکنند که خودشناسی یعنی این. هرچند میتواند اینها هم نقشی در خودشناسی داشته باشد اما بحث خودشناسی بسیار گسترده تر،موثر ترو مهم تراست .

اغلب انسان‌ها این سوال در ذهنشان هست و به آن فکر میکند که خودشناسی چیست؟ و چگونه باید به آن رسید. رسیدن به خودشناسی گاهی نسبتا دشوار است، اما با رسیدن به آن زندگی شما تغییر خواهد کرد.
به راستی، چرا می گویند از خود شناسی به خداشناسی می رسی؟

کتیبه‌ای مربوط به یونان باستان در  شهر دلفی در معبد آپولو (معبد دلفی) وجود دارد که روی آن چنین نوشته شده است:

خودت را بشناس!

تفسیرهای زیادی در رابطه با خودشناسی وجود دارد و در جواب سوال خودشناسی چیست ممکن است پاسخ‌های بسیاری بشنویم.
اما خودشناسی می‌تواند در زندگی روانی ما  تاثیر بگذارد. برای مثال، دانستن اینکه چه نیروی درون ما  می‌تواند مانع رسیدن ما به اهداف کوچک و بزرگمان باشدو یا به ما کمک کندتا به آن اهداف برسیم در مبحث خودشناسی جای میگیرد.
خودشناسی برای تکامل انسان بسیار ضروری است، اما گاهی اوقات بدست آوردن آن دشوار است. با این حال گام‌هایی وجود دارد که می‌توانیم از طریق فلسفه، الهیات و روانشناسی آن‌ها را طی کنیم.
شناختن خود واقعی میتواند در تمام جهات زندگی به ما کمک شایانی بکند ومهمترین آن اینکه ما با شناخت حقیقی خودمان میتوانیم انتخابهای درست تری انجام داده ودر تمام عرصه های زندگی راحت تر، شاد تر وباآرامش بیشتری سفر زندگی را طی کنیم .

خودشناسی در زمینه های  مختلف، معنا و کاربرد و مصداق‌های متفاوتی دارد. خودشناسی در مذهب، خودشناسی در عرفان، خودشناسی در رفتارهای اقتصادی و خودشناسی در روانشناسی خودشناسی در سلامت تنها بخش‌هایی از قلمرو گسترده‌ی خودشناسی محسوب می‌شوند.

خودشناسی چه کمکی به ما میکند؟

اگر به  این سوالها  که چرا تا بحال به سراغ بسیاری از کارهایی که تمایل داشتید آرزو داشتید جزو اهداف شما بوده یا در ذهنتان میچرخیده نرفته اید؟ و اینکه چرا در تصمیم گیری ها مشکل دارید؟چرا در انتخابهایتان دچار اشتباه میشوید؟چرا در ارتباطاتتان  مشکل دارید ؟ اگرخوب فکرکنید متوجه میشوید که  خودشناسی یکی از بزرگترین کمکهایش به انسان این است که گیرو بندههای درون ما را شناسایی کند واینکه کجاها ترمز داریم کجاهاخودمان مانع پیشرفت خودمان هستیم دستهای نامریی که جلوی حرکت ما را گرفته کجاهاست و اینکه چگونه میتوانیم از این دستهای نامریی نجات یابیم.

تفاوت خودشناسی و خودآگاهی 

خودآگاهی یعنی آگاه بودن به لحظه حال،آنچه اکنون و حالا در درون شما در حال رخ دادن است.  یعنی اینکه متوجه شوید که الان حس حسادت، خشم، مهربانی،نفرت و …. در وجودتان نفوذ کرده است. ولی زمانیکه بدانید چرا در حال تجربه این احساس ها هستید وحال اینکه چه رفتاری بهتر است انجام دهید، نشئت گرفته از خودشناسی شماست.

باید بگویم که تا وقتی که به خودآگاهی نرسید و متوجه  هر آنچه که تجربه می‌کنید از درون شماست نه دیگران، نمی‌توانید در خودشناسی گام بگذارید. چون در این صورت همه‌چیز را خارج از خود می‌دانید و فکر می‌کنید اگر دیگران تغییر کنند، زندگی‌تان گلستان می‌شود و هر احساسی را که شما در حال تجربه‌اش هستید تقصیر دیگران است نه شما. با این تفکر شما فقط زمان را هدر می دهید و کنترل زندگی‌تان را به دیگران داده اید.

وقتی روی خودآگاهی کار می‌کنید، متوجه می‌شوید که این منم که خشمگین وعصبانی شده‌ام. این منم که نمی‌توانم نه بگویم. این منم که وابسته ام و منم که مسئول همه زندگیم هستم و آن موقع است که شروع می‌کنید برای شناخت درونتان وشناختن دلیل انتخابها وتصمیماتتان وآگاه شدن بر آنهاست.

هدف از خودشناسی

هرچقدر که ما خودمان را بیشتر و بهتر بشناسیم، صلح ما با جهان هستی بیشترمی شود. بهتر وعمیق تر اهدافمان را شناخته و در مسیر رسیدن به اهدافمان قدم برداریم. احساسات بهتری را تجربه می‌کنیم و به‌جای تمرکز کردن بر تغییر رفتار دیگران، روی خودمان تمرکز میکنیم وپیشرفت‌های قابل‌توجه‌تری را برای خودمان رقم می‌زنیم.

خودشناسی یکی از بخش‌های بسیار جذاب روان شناسی و معنویت است وباشناخت خودمان   میتوانیم ریشه بسیاری از احساسات و تجربه ها یمان را شناسایی کنیم وآنها را تغییر دهیم . خودشناسی به شخص احساس قدرت می‌دهد و فردی که در این راه گام برمی‌دارد، هر بار با نکته قابل تأمل و جذابی در خودش آشنا می‌شوید.

پی نوشت : همیشه به عزیزانی که در دوره های خودشناسی شرکت میکنند می گویم  که این دوره هاتمامی ندارد و لایه‌های وجودی انسان را میتوان به یک کلم برگ تشبیه کرد. همانطور که هر برگ از آنرا برمیداریم برگی دیگر زیر آن است زیر لایه های وجودی هم یک لایه عمیقتر وجود دارد.

برخی از دوره های خودشناسی را در زیر معرفی میکنم:

شخصیت شناسی MBTI

شخصیت شناسی اینیاگرام

شخصیت شناسی DISC

شناخت طرح‌واره‌ها و تله‌های شخصی

مجموعه مباحث  خودآگاه ،ناخودآگاه و روانشناسی یونگ

شناخت آرکتایپ وکهن الگوها

شناخت سایه های وجودی

گردآوری:آکادمی راه طلایی

rahetalaie

See author's posts